|
Uzman Doktorlarımız
|
|
Prof. Dr. Metin Caner
|
İç Hastalıkları Uzmanı
|
Cerrahpaşa/İSTANBUL
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
DİYABET NEDIR?
Diyabet (şeker hastalığı), pankreas adı verilen organ içinde, insulin salgılayan beta hücrelerinin herhangi bir nedenle sayısında ya da işlevlerinde azalma sonucu gelişen, kan şekeri yüksekliğinin söz konusu olduğu bir hastalıktır.
Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet, gebelik diyabeti ve diğer sebepler olarak (ilaç kullanımı, hormonal bozukluklar vb.) sınıflandırılmıştır.
BELİRTİLER
Tip 1 Diyabetin Belirtileri:
Bulantı, kusma, yorgunluk, karı ağrısı, derin solunum, nefesinde aseton kokusu, dalgınlık, kilo kaybı, sık idrara gitme
(özellikle geceleri), ağız kuruluğu, çok su içme, ciltte bozukluk.
Tip 2 Diyabetin Belirtileri:
Kilo kaybı, halsizlik, aşırı idrara çıkma, çok su içme, görme bozuklukları, cilt yaralarının geç iyileşmesi, kaşıntı, sık enfeksiyon gelişmesi (özellikle idrar yolu enfeksiyonu), ellerde ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma, kadınlarda vajinal akıntı, kaşınma.
DİYABETIN KOMPLİKASYONLARI
Diyabette temel sorun, kan şekerinin ani veya yavaş yavaş normal değerlerin dışına çıkması sonucunda vücudumuzun tüm dokularında gelişebilecek hasarlardır. Kan şekerinde ani gelişen değişimlere diyabetin akut komplikasyonları (şeker yüksekliği komaları, şeker düşüklüğü komaları); uzun sure yüksek kalması sonucu büyük ve küçük damarlan, sinirleri harap etmesi sonucu gelişen hasarlara ise diyabetin kronik komplikasyonları (kalp ve damar, göz, böbrek, inir sistemi, ayak) denir.
Kalp ve damarların hasar görmesi sonucu diyabetik kişilerde kalp hastalığı (infaktüs) veya inme riski 2-5 kat daha fazladır.
Bacaklardaki damarlar da etkilenir ve amputasyona (kesimlere) yol açan durumlar ortaya çıkabilir. Farklı bir öneri olmadığı sürece yıllık kardiyoloji muayenesi, kan yağlarının ölçümü planlanmalıdır.
Retinopati (gözlerin hasar görmesi) sonucu bulanık görme, ağır görme bozukluğu, körlük gelişebilir. Farklı bir öneri olmadığı sürece yıllık göz damarlarının muayenesi planlanmalıdır.
Nefropati (böbreklerin hasar görmesi) diyabetli kişiler için büyük bir tehdittir. Kontrolsüz diyabetlilerde böbrek yetmezliği gelişmektedir. Kan şekeri takibi yanında düzenli (her muayenede) kan basıncı takibi, mikroalbuminuri takibinin (idrardaki protein oranına bakılması) yıllık takibi gereklidir.
Nöropati (sinirlerin hasar görmesi) sonucu bacaklarda ve ayaklarda duyu kaybı oluşarak ayak yarası, bacak kesilmesi meydana gelebilir. Her doktor kontrolünde mutlaka ayak ve damarların detaylı muayenesi yapılmalıdır. Hasta ayak bakımını mutlaka öğrenmeli ve uygulamalıdır.
AŞILAMA
Tüm diyabetli hastaların yılda bir kez (Eylül-Ekim aylarında) grip aşısı olmaları, daha ileri yaşlardaki diyabetlilerde de hekim önerisi ile zatürre (pnömoni) aşısı yaptırmaları önerilir.
TANSİYON TAKIBI
Tansiyon haftada bir kontrol ettirilmelidir. Diyabetlilerde tansiyonun üst sınırı 130/80 mmHg'dir.
HbA1c Takibi
HbA1c, kan glikozunun hemoglobin ile yaptığı bileşik olup, 3 aylık kan glikozu ortalamasını gösteren bir takip göstergesidir. Kan glikozu kontrolünüzün ne kadar yeterli olduğunu gösterir. Yeterli kontrol, kan glikozunun diyabeti olmayan kişilere yakın düzeyde olması anlamına gelir ki, kısa (akut) ve uzun (kronik) dönemde gelişen komplikasyonların oluşmaması ilk ve en önemli hedeftir.
| %HbA1c |
Ortalama Kan Şekeri mg/dl |
| 6 |
130 |
| 7 |
170 |
| 8 |
205 |
| 9 |
240 |
| 10 |
275 |
| 11 |
310 |
| 12 |
345 |
| 13 |
380 |
