Pediatrik Ortopedi

Pediatrik Ortopedi çocuklarla uğraşır. Bu nedenle, Ortopedi'nin en önemli alt bıranşıdır. Çünkü çocuklarda oluşan ortopedik problemler ilerideki tüm yaşamını etkiler kimi problemler doğuştan vardır, bazıları sonradan ortaya çıkar, hepsinde erken tanı koymak ve zamanında tedavi etmek önemlidir. Doğumsal anomalilerin çoğu aşikardır ve hemen tanı koymak olanaklıdır. Ancak kalça çıkığı ve gerlişim bozuklukları dışarıdan görülemez. Bu nedenle yeni doğan bebeklerin 3 ile 6. Haftalarda ultrasonografi ile kalçalarının kontrol edilmesi gereklidir. Yaklaşık her yeni doğan 100 bebekten 2 sinde doğumsal veya gelişimsel kalça problemi ortaya çıkabilir. Çocuklarda yapılan tüm tedaviler büyüme çağına kadar takip etmeyi gerektir, bu nedenle çocuk ortopedisi sabır ve süreklilik ister, ailenin tedaviye uyumu çok önemlidir.

Artroplasti

Artroplasti hastalıklı ve fonksiyonlarını kaybetmiş bir eklemin cerrahi yolla yeniden şekillendirilmesi veya oluşturulmasıyla tekrar iş görebilir hale getirilmesidir.

KALÇA ARTROPLASTİSİ

Kalça artroplastisi, kalça artritine bağlı ortaya çıkan ağrı durumunda yapılan ve sonuçları çok iyi olan bir cerrahi yöntemdir. Bu hastalarda artrite yönelik tüm cerrahi dışı yöntemler denendikten sonra son çare olarak artroplastiye başvurulur. Sonuçları en az 10 yıl takip edilen hasta gruplarında başarı oranlarının %90'ın üzerinde olduğu görülmektedir.

Kalça artroplastisinde temel olarak yapılan işlem artritik kıkırdak ve kemik kısımlarının çıkarılarak yerine metal kısımlar ve dayanıklı polietilenden oluşan yeni eklem yüzlerinin oluşturulmasıdır. Hastalar yaklaşık olarak bir hafta kadar hastanede tutulur ve yürüme, günlük işlerin yapılabilmesi ile ilgili eğitimler verildikten sonra taburcu edilir. Taburculuk sonrası 4-6 hafta kadar koltuk değneği veya yürüteçle sonrasında ise bağımsız yürüme tavsiye edilir.

Kalça artroplastisinde hastanın konforunu arttırabilmek amacıyla birçok cerrahi yöntem geliştirilmiş, sistemin dayanıklılığını ve ömrünü uzatmak amacıyla pek çok farklı metal, seramik veya polietilen kullanılmıştır. Hangi cerrahi yöntemin ya da hangi malzemenin daha iyi olacağına hastaya ait faktörler ve hekimin eğitimine göre karara verilmelidir.

Kalça Artritinde Risk Faktörleri

Artritin bazı formları ailesel geçiş gösterir. Kalıtım yöntemi tam olarak ortaya konamamıştır. Şişmanlık ve diz artriti arasında anlamlı bir ilişki vardır ancak kalça artriti için aynı ölçüde bir bağlantı varlığı net olarak ortaya konmamıştır.

Kalça artriti yanında kalça osteonekrozu da kalça artroplastisi için önemli sebepler arasındadır. Osteonekroz için risk faktörleri ise aşırı alkol tüketimi, kortizon kullanımı, çeşitli tıbbi rahatsızlıklar (orak hücreli anemi gibi), ciddi kalça travması ve kan pıhtılaşma bozukluklarıdır.

Tanı

Öncelikle hastanın şikâyetleri dinlenmeli ve iyi bir fizik muayene yapılmalıdır. Bundan sonra eklemin direkt röntgen filmleri istenmelidir. Ayakta çekilen filmler daha çok bilgi verir. Röntgen filmlerinde artrite bağlı pek çok bulgu olur. Eğer direkt grafilerden yeterli bilgi edinilememişse MRG ya da CT kullanılarak ayrıntılı araştırmalar yapılabilir.

İlaç Tedavisi

Öncelikle romatoid artrit gibi enflamatuar artritlerin enflamatuar olmayan artritlerden ayırt edilmesi gerekir. Tüm artritlerde bir miktar enflamasyon olmakla birlikte gerçek enflamatuar artritlerde ilaç tedavisi oldukça etkindir. Bu tür artritlerin takip ve tedavisi romatologlar tarafından yürütülür. Bu hastalarda kullanılacak ilaç tedavileri artroplastilerin geciktirilmesini sağlar.

Kas ve Kemik Sistemi Travmaları

Dıştan veya içten gelen zorlamalarla kemik dokusunda olan ayrılmaya veya kemiğin anatomik bütünlüğünün ve devamlılığının bozulmasına kırık denir.

Kırık belirti ve Bulguları

Kırık tanısını doğru olarak koyabilmek için hastanın çok süratli olrak, fakat dikkatli öyküsünü dinlemek, soruşturma yapmak ve klinik , radyolojik bulgu ve belirtileri değerlendirmek gerekir.

Kırıkların Öyküsü: Bilinci yerinde olanların kendisinden veya çevresindekilerden beş soruya cevap aranmalıdır ;

1.    Nasıl oldu ?

2.    Nerede oldu ?

3.    Ne yapıldı ?

4.    Ne zaman oldu ?

5.    Neresi yaralandı ?

Kırıkla beraber kemik ve eklemlerin hareketine yardım eden kas ve tendonlarla, onu örten fasya ve cilt de yaralandığı için belirtilerin bir bölümü kırık olmadan da olabileceğinden tüm belirtiler; 1 .Travmaya ait genel belirtiler, 2.Kırığa özgü belirtiler diye ikiye ayrılır.

Travmaya ait belirtiler:

1. Ağrı ve duyarlılık: Spontan , direkt (basınçla uyandırılan) veya indirekt (uzaktan uyandırılan) olabilir.

2. Hematom

3.Ekimoz

4.Fonksiyon bozukluğu

Asıl kırık belirtileri :

1.    Hastanın duruşu (inspeksiyon) : Yaşlı bir hastada travma sonrası alt ekstremite eğer adduksiyon, dış rotasyon ve kısa görülüyorsa akla kollum femoris kırığı gelmelidir.

2.    Deformite: Kırık uçlarının yer değiştirmesi ile olur. Kırık uçlarının birbirinden ayrılmasına deplasman, uçlar birbirlerinin üzerine binmişse overriding, fragmanlar birbirinden uzaklaşmışsa distraksiyon, öne arkaya veya yan düzeyde açılanmasına angulasyon , kırık uçlarının kendi ekseni etrafında dönmesine ise rotasyon denir.

3.    Krepitasyon (palpasyon)

4.    Anormal hareket

5.Radyolojik inceleme: Değeri çok fazladır. Kırık derecesi ,sayısı, uçların durumu, kırığın yeri, çıkık ve yabancı cisim bulunuşu ancak iyi bir radyolojik inceleme ile sağlanabilir. Kural olarak; kırığı düşünülen kemiğin alt ve üst eklemlerininde aynı film kasetinde görülmesi gerekir. Örneğin, ulna proksimal uç kırığında radius başı da incelenmelidir (Monteggia kırığı) . Çocuklarda radyolojik inceleme simetrik yapılmalıdır. Her kemiğin en az ön-arka ve yan grafileri alınmalıdır .