NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
İnme tedavisi ile ilgili en heyecan verici gelişme ilk 3 saat içinde hastaneye başvuran hastalara, hastanın klinik tablosu ve tıbbi durumu uygunsa damar açıcı tedavinin yapılabilir olması. Bu tedavinin mutlaka uygun koşulları sağlayabilen merkezlerde ve eğitimli bir inme ekibinin kontrolünde yapılması gerekiyor. Hastaların ve yakınlarının inme belirtilerini tanıyabilme ve böyle bir durumda hiç vakit kaybetmeden uygun bir tedavi kurumuna ulaşabilmeleri, damar açıcı tedavi şansını kullanabilmeleri açısından belirleyici öneme sahip.
Bu uygulama dışında, klasik olarak, inme tedavisi 'medikal tedavi' ve 'rehabilitasyon' başlıkları altında toplanıyor. Medikal tedavi, hiç inme geçirmemiş, ancak risk faktörlerini taşıyan kişilere yönelik, inmenin oluşmasını önlemek üzere risk faktörlerini azaltmayı hedefleyen birincil korunma tedavisi ve inme geçirmiş kimselerde de sebebin tesbit edilerek ortadan kaldırılması ya da riskin düşürülmesini hedefleyen ikincil korunma tedavisi olarak değerlendirilebilir. İkincil koruma tedavisinde , daha çok inmenin tekrarı önlenmeye çalışılıyor. Kan sulandırıcı denilen ilaçlar kullanılıyor. İnmenin nedeni kalpteki bir pıhtı ise, pıhtı oluşumunu engelleyici ilaçlar veriliyor, diyabet ya da hipertansiyon varsa tedavi ediliyor, kan yağları düşürülmeye çalışılıyor. Kan yağlarının kontrol edilmesiyle birlikte inme riskinde yüzde 47 ile yüzde 23 arasında azalma gözleniyor.
Medikal tedavi ile birlikte düşünülmesi gereken bir diğer tedavi de cerrahi/girişimsel tedavi yöntemleri. DUS veya BTA/MR A/DSA ile yapılan incelemeler sonucu damarda yüzde 70'in üzerinde darlık tespit edilirse, enderektomi, yani tıkanmış olan damarın açılıp, bozuk doku alındıktan sonra tekrar kapatılması işlemi yapılabiliyor. Yine büyük damar tıkanmalarında uygulanan bir başka yeni yöntem de, kalpte olduğu gibi kasıktan kateter yardımıyla damar içine girilerek stent konulması ile damarın açılması işlemi. Enderektomi veya stent uygulması henüz pıhtı atmamış ama tıkanma riski olan damarlarda da uygulanabiliyor, bu arada kan sulandırıcı ilaçlara devam edilmesi gerekiyor.
İnme geçiren hastaların kaybettikleri fonksiyonlarına yeniden kavuşmaları ve kalan fonksiyonlarını en iyi şekilde kullanabilmeleri için mutlaka rehabilitasyona gereksinimleri oluyor. İnme geçiren her üç hastadan biri buna ihtiyaç duyuyor ve akut dönem geçirildikten sonra rehabilitasyon ekibi devreye giriyor. Fizik Tedavi ve Rehabiliytasyon uzmanı, fizyoterapist ve rehabilitasyon hemşiresinden oluşan rehabilitasyon ekibine zaman zaman nörolog, psikiyatrist veya psikolog, gerekirse beyin cerrahı katılıyor. İdeal bir rehabilitasyon ekibinde konuşma terapisti ve iş uğraşı terapistinin de yer alması gerekiyor. İnmede rehabilitasyona ne kadar erken başlanırsa hastanın fonksiyonel kayıpları o oranda azalıyor ve kaybolan fonksiyonların geri dönüşümü ise daha fazla oluyor.
Korunmak için: İnmeden korunmak için uygulanacak reçete kalp sağlığını koruyucu önlemlerle eşdeğer. Tansiyonunuzu ve kan yağlarınızı düşük tutmalısınız. Diyabet hastasıysanız şekerinizi kontrol altında tutmalısınız. Egzersiz yapmaya dikkat etmelisiniz. Bilinen başka risk faktörleri varsa, mesela kalbinizde bir ritim bozukluğu söz konusuysa tedavi ettirmelisiniz. Sigara ve alkolden de uzak durmalısınız.
