Yüzyıllardan beri en sık rastlanan çocukluk çağı döküntülü hastalıklarından birisidir. Sağlık koşulları iyi olan toplumlarda kızamık ve kızamığın ortaya çıkardığı diğer olaylardan dolayı ölüm oranı azalmış durumdadır. Viral bir enfeksiyondur. Aşılamanın yeterince iyi yapılmadığı bölgelerde genellikle 5-10 yaş grubu çocuklarda görülmesine rağmen, aşılamanın yaygın olduğu bölgelerde ise aşılanmamış gençlerde, erişkinlerde ya da aşılanma yaşının altındaki bebeklerde daha çok görülür.
Yeni doğan çocuklar ve küçük bebeklerin (6 aydan daha küçük) çoğu kızamıktan, annelerinden kendilerine geçen antikorlar sayesinde korunurlar. Ama altıncı aydan sonra kızamığa daha duyarlı hale gelirler.
Hastalığın bulaşma şekli
Son derece bulaşıcı bir hastalıktır. Bu virüs ile infekte kişilerden:
-Kan
-İdrar
-Damlacık yolu ile (virüs hastanın nazofariksine yerleştiğinden ötürü, soluk alıp verimi sırasında tükrük damlacıkları sayesinde) bulaşma gerçekleşmektedir.
Hastalığın bulaştırıcı olduğu dönem;
Virüsle infekte olan çocuk döküntülerin çıktığı dönemden 1-2 gün öncesinden, döküntüler çıktıktan 5 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdır.
İnkübasyon süresi (Hastalıkta virüs vücuda girdikten sonra arazların oluştuğu döneme kadar geçen süre):
Virüs çocuğa bulaştıktan sonra belirtilerin ortaya çıkışına kadar olan süre 7- 12 gün, döküntülerin oluştuğu dönem ise bulaştan 2 hafta sonradır.
BELİRTİ VE BULGULAR
Hastalığın ilk belirtilerinin ortaya çıktığı dönemlerde şu bulgular görülmektedir:
Öksürük
Burun akıntısı
Gözde: Konjiktivit (göz konjiktivasının iltihaplanması), konjonktivada göz kapağı sınırı boyunca izlenen tipik yatay bir çizgi (Stimson çizgisi) ve fotofobi (ışığa bakamakda zorlanma) görülebilir.
Yanak mukozasında: "Koplik lekeleri" (alt molar diş hizasında yanak mukozasında gri-beyaz, toplu iğne başı büyüklüğünde lekeler) 12-24 saat süreyle kalır, sonra kaybolur. Görüldüğünde hastalığın tanısında önemli bir bulgudur..
Döküntü evresinde ateş sıklıkla 40.0-40.5°C ye kadar yükselebilir.
Vücutta döküntü: Maküler döküntü saçlı deri hizasından, ense ve alından başlayarak 24 saat içerisinde yüze, boyuna, üst kol ve gövdeye yayılır. Yüz ve boyundaki döküntüler birleşme eğilimindedirler. Hastalığın ağırlığı döküntünün yaygınlığı ile uyumludur. Solması da aynı şekilde olur. Döküntü oluştuktan sonra 3. günden itibaren solmaya başlamaktadır, solma esnasında geride esmerimsi bir renk bırakması ve deride un sürülmüşçesine bir pullanma yapması önemlidir.
Lenfadenit (boyun lenf bezlerinde iltihaplanma), splenomegali (dalakta büyüme) ve mezenterik lemfadenopati (karın ağnsıyla birlikte) olabilir. Karaciğer tutulumu erişkinlerde sıktır.