DİZ PROBLEMİNİZİN TEŞHİS ve TEDAVİSİ
Dizinizin İçi:
Sağlıklı bir dizin anatomisini bilmek kendinizin probleminizi daha iyi anlamanızı sağlayacaktır. Dizinizdeki hadisenin tipine göre hangi tedavi iyisidir anlaşılacaktır.
Sağlıklı Diz:
Diz menteşe şeklinde bir eklemdir. Tibia ve üstteki Femur kemiklerinin uçları kıkırdak ile kaplıdır ve bu doku eklemin rahatça kaymasını sağlar. Menisküsler (yarım ay şeklinde kıkırdak parçaları bulunur, iç ve dış olmak üzere 2 adettir) yastık vazifesini görür. Eklem kıkırdağının aşınmasını önlerler. Ligamentler (bağlar) Tendonlar ve Adeleler yumuşak dokulardır ve dizin stabilitesini sağlar ve gücünü verirler.
Dizin gün içinde çalışmasını ve işleyişini düşünür. Mutlaka çeşitli problemler daima açığa çıkabilir.Ani dönmeler, düşme yada fazla yüklenme sonrası diziniz zedelenebilir. Dizdeki problemler aynı zamanda yapısal zayıflama yada yaşlanma sonrası açığa çıkabilir. Sebep ne olursa olsun, dizdeki problemler artroskopi tekniği ile başarılı bir şekilde teşhis ve tedavi edilirler. Artroskopi tekniği ile Ortopedik Cerrahınız, dizinizin içini açık ve net bir şekilde ufak bir delikten görür ve gerekli olabilecek kendi müdaheleyi de başka bir delik yoluyla yapar.
Artroskop dizinizin içini görmek için kullanılan bir alettir. Bununla hem teşhis konulur hemde/tedavi yapılır. Artroskop büyütücü lens ve fiber optik lifler içerir ve soğuk ışık kaynağına bağlanır. Bir kamera artroskopa bağlanır ve cerrah dizinin içini net bir şekilde ekranda da görür.
Tedavi öncesi doktorunuz sizi tekrar değerlendirir ve muayene eder. Hikayeniz alınır,fizik muayeneniz yapılır ve gerekirse tanı koyucu testler yapılır. Kesin tanı atroskopi ile konur ve tedavi uygulanır. Günlük bir uygulamadır ve birkaç saat sonra hastaneden taburcu olursunuz.
Artroskopi öncesi size laboratuar testi uygulanacaktır ve siz bir gün önce'gece yarısından itibaren herhangi bir şey yemeyecek ve içmeyeceksiniz.Artroskopide ya genel anesteziyle uyutulursunuz yada belinizden yapılan bir iğne ile belden aşağısı uyuşturulur (spinal - Epidural anestezi). Sonra dizinize 2 yada 3 adet 0.4 cm'lik insizyon yapılır. Diziniz steril su ile şişirilir.Artroskopi ile cerrahi enstrumanlar kullanılarak Ms. Shaver, koter yada laser kullanılarak diz içindeki rahatsızlıklar tedavi edilir.
Artroskopi sonrası çok azda olsa kanama, enfeksiyon ve sertlik görülebilir yada dizdeki şikayetler tekrar edebilir.

Tıbbi Hikaye ve Fizik Muayene: Size şikayetleriniz, septomlar sorulur. Doktorunuz şişlik, hassasiyet ve ağrılı noktalar yönünden muayene eder. Diz ekleminin stabilitesi kontrol edilir.
Tanı koydurucu test olarak rutin röntgen çekilir. Bu kemik yapıyı gösterir. Eklem harabiyeti ve daralma varsa görülür. Yumuşak doku harabiyeti yönünden MR( manyetik görüntü) istenir.
SIK GÖRÜLEN DİZ PROBLEMLERİ
Menisküs Yırtığı:
Ani dönüşler ve tekrarlayan çömelmeler sonucu Menisküsler yırtılabilir. Bu dizin&de ağrıya yada şişliğe
neden olur. Diziniz kilitlenebilir. Menisküs Yırtığınız, yerine ve tipine bağlı olarak kesilip çıkarılabilir yada dikilebilir. Menisküsün iç kısım yırtıkları genellikle çıkarılırlar. Kenar yırtıkları ise tamir edilebilir. Çünkü bu kısımda iyileşme için yeterli kan dolaşımı mevcuttur.
Bağ Yırtıkları:
Düşme, ani dönüş yada direk darbe sonrası Ön Çapraz Bağ yırtılabilir.Yırtık sonrası ağrı gelişebilir. Dizde bir güvensizlik ve boşalma hissi gelişebilir.
Zedelenen Ön Çapraz bağ tamir edilmelidir. Bu zedelenen dokunun sağlıklı ve kuvvetli bir doku ile değiştirilmesi ile olur. Genellikle Patellar yada Hamstring tendonu kullanılır. Ameliyatın başarılı olabilmesi için mutlaka ameliyat sonrasında yoğun bir fizik tedavi protokolü uygulanmalıdır.

Kıkırdak Zedelenmeleri:
Yaşlanma ile ya da travma sonrasında eklem kıkırdağı harap olabilir. Bir parça kıkırdak koparak ekleme düşebilir. (Eklem Faresi) Kıkırdaktaki zedelenme dizde sertlik, hareket kısıtlılığı ve ağrıya neden olur.
Lokalize kıkırdak lezyonlarında eğer Kıkırdak tamam en parçalanmış ise alttaki kemik dokusu ortaya konur ve kıkırdak büyümesini uyarmak için kemikte, birçok delik açılarak bölgenin kanlanması sağlanıre(mikrokjrık) Hasta genç ise bu harap olan kıkırdak kısımlarına, kıkırdak nakli yapılır, (mozaik piasti) Eğer eklem faresi ve diğer ölü dokular mevcutsa bunlar çıkarılır.Patella (Diz Kapağı) Problemi: Yaşlanma, aşırı yüklenme yada direkt darbe sonrası Diz kapağı kemiği altındaki kıkırdak zedelenir ve eklem hareketleri kısıtlanır.Tedavi yapısal problemler olup olmadığına göre değişir. Diz kapağı kemiği kenara kayıyorsa, tekrar eski yerine getirmek için yandaki bantlar kesilir ve serbestleştirilir. (gevşetme)
ARTROSKOPİ SONRASİ
Artroskopi sonrası bütün zamanınızı iyileşmek için harcamalısınız.Artroskopi ufak birkaç insizyondan yapılır ve çok ufak bir iz ve ağrıya neden olur.Açık ameliyata nazaran hızlı bir iyileşme gözlenir
.
Ayrılma Odası
Artroskopi sonrası dizinize sadece bandaj uygulanır ve diz kısmı düz vaziyette bacağınız hafif yükseltilir. Buz paketleri ağrıyı ve şişliği azaltmakta yardımcıdır.Ağrınız için gerekli ilaç ağızdan verilecektir. Hemşire, tansiyon ve nabız kontrolü yapar.Tamamen kendinize geldikten sonra ağızdan hafif sulu gıda alıp, evinize gitmenize yardımcı olur.
Artroskopiden 3-4 saat sonra evinize gidebilirsiniz. Anesteziden dolayı hafif uyku hali olabileceği için araba kullanmanız uygun olmayacaktır. Hastaneyi terk etmeden önce evde yapılacak olanları, kontrol zamanını ve varsa alacağınız ilaçlan cerrahınızdan öğrenin.
Evde ilk gün dizinizi yükseltin, egzersizlerinizi yapınız. Üçüncü gün kontrole gideceksiniz. Eğer kanamanız, şiddetli ağrınız, ateşiniz ve ayakta uyuşukluk varsa hemen doktorunuzu arayınız.
Ayağınızı yükselterek şişliği ve ağrıyı azaltabilirsiniz. Buz tatbiki ve istirahat size yardımcıdır.Artroskopiden sonra ilk 3 gün, günde 3-4 kez 20-30 dakika buz tatbiki yapılır. Adalelerinizin ameliyat sonrası biran önce kuvvetlenmesi için hemen egzersizlere başlanmalıdır.Verilen egzersizleri yapıp, ilk 3 gün mümkün olduğu kadar istirahat ediniz.
Durumunuza göre size bir fizyoterapist önerilebilir. Banyo yaparken plastik torba ile dizinizi korumanız gereklidir.

Uyluk önyüzdeki kasınızı (kuatriseps) geriniz ve dizinizi yere doğru basınız. 5-10 sn tutun gevşeyin. Saat başı 20 kere yapın.

Bacağınızı 20-30 cm kaldırın ve 5 sn tutun.Yavaşça yere indirin. Günde 3 kez 20 kere yapın.

Dizinizi bükün ve topuğunuzu kalçaya doğru çekiniz. 5 sn tutun. Geri doğru kaydırın. Günde 3 kez 20'şer kere
yapın.